بلغم

بلغم؛ یکی از خلط‌ های چهارگانه (اخلاط اربعه) در طب اخلاطی است. به نظر طبیبان سنتی، این خلط طبعی سرد و مرطوب دارد و مصرف زیاد خوراکی ‌های سردی بخش، باعث زیاد شدن این خلط در بدن می ‌شود.

انواع بلغم

بلغم دو گونه است :

بلغم طبیعی و بلغم غیرطبیعی

بلغمی که استعداد تبدیل شدن به خون را دارد، بلغم طبیعی است. زیرا که این ماده خودبخود خونی است که هنوز خام و ناپخته است. مزه این بلغم شیرین و سردی مزاج آن نسبت به خون زیاد نیست و در حد تفاوت سردی خون و صفرا است.
بلغم غیرطبیعی : گاهی بلغم طبیعی شیرین نیست؟! بطوری که وقتی خون طبیعی با آن مخلوط می ‌شود مزه خود را از دست می ‌دهد. این بلغم بیشتر بر اثر سرماخوردگی در آب دهان (بزاق) دیده می‌ شود.

بلغم

انواع بلغم غیرطبیعی

بلغم خَلمی یا آب بینی
بلغم خام
بلغم بسیار رقیق
بلغم بسیار غلیظ یا بلغم گَچی شکل که اکثرا در مفاصل جا خوش می ‌کند.
بلغم شور که گرمترین و خشک‌ ترین حالت بلغم است.
بلغم آمیخته با صفرا که بلغم صفراوی نامیده می‌ شود.
بلغم ترش که ممکن است از آمیختگی با خلط سوداء ترش شده باشد.
بلغم تلخ گس مزه
بلغم شیشه ای یا زجاجی که در چسبندگی و سنگینی به شیشه گداخته شبیه است و PH اسیدی دارد.

بلغم و فصل ‌های سال

بلغم بخاطر طبع سرد و مرطوب خود هم مزاج فصل زمستان است و بیماری های مربوط به این خلط در فصل زمستان بروز می ‌کنند. برای کنترل بلغم کافیست در هر فصل کمتر از غذاهای سرد مزاج یا سردی استفاده کنید.

روی آورهای غلبه بلغم

هنگامی که در فردی خلط بلغم غالب شود زبان به رنگ سفیدی می ‌گراید و فرد احساس سرما می ‌کند و در هنگام غلبه بلغم همه یا بعضی از حالات زیر نیز در فرد دیده می‌ شود:
ترشی دهان
سفیدی بدن
پوست شل و آبکی
زود سفید شدن موها
سردی دست و پا
دیر هضم شدن غذا (توقف زیاد غذا در معده و آروغ زدن ترش)
خواب آلودگی و زیاد خوابیدن
جاری شدن آب از دهان در خواب
رقیق بودن آب بینی (ترشح زیاد بینی)
فراموشی و کند ذهنی
کم حواسی
زیادی دفع ادرار
سستی و بی حالی
دفع ادرار با فشار زیاد
ریزش مو زودتر از موعد مقرر
درد معده
قولنج (درد کمر و گردن و شانه‌ ها)
گرفتگی ماهیچه‌ های پشت و گردن
زانو درد و پا درد
بیماری پارکینسون
بیماری پیسی
نقرس
تنگی نفس
تپش قلب (به خصوص در هنگام برخاستن از خواب)
سرفه زیاد
ضعف مثانه
لک ‌های قهوه ‌ای در چشم
بعضی از علائم فوق سریع نمایان می ‌شود و بعضی دیگر در اثر توجه نکردن به خلط غالب و در دراز مدت بروز می ‌کنند.
طبیبان سنتی علت آن را خوردن غذاها و موادی که مزاج سرد دارند، می ‌دانند و برای اصلاح و درمان خوردن گوشت گوسفند و شتر و مصرف نکردن سردی‌ جات توصیه می‌ کنند.

بلغم

بهترین صبحانه برای بلغمی ها

صبحانه یکی از وعده‌ های مهم غذایی است که نه ‌تنها در سلامتی، بلکه در بهبود متابولیسم افراد و در نتیجه جلوگیری از کاهش وزن نقش دارد. برای مزاج بلغمی مصرف برخی از مواد غذایی در صبحانه می ‌تواند به سلامت آن‌ ها کمک کند و از تجمع بیشتر بلغم در بدن آن‌ ها جلوگیری نماید؛ بنابراین در زیر نکاتی برای صرف بهترین صبحانه برای بلغمی ها آورده ‌ایم.

مواد خوراکی مناسب برای صبحانه مزاج بلغمی

تخم مرغ عسلی یا تخم مرغ که به طور کامل سفت ویا برشته نشده باشد.
مصرف پنیر به همراه گردو، زیره یا سیاه‌ دانه و عدم مصرف آن به صورت تنها
مصرف بسیار کم شیر گرم شده، حتماً با مقدار کمی عسل یا گلاب
انواع نان همچون نان سنگک و عدم مصرف نان جو
مصرف خامه و سرشیر گاوی، تنها به مقدار بسیار محدود و کم و حتماً به همراه عسل ویا مربای سیب یا زنجبیل
ارده کنجد همراه با عسل و یا شیره انگور

نکات مهم در بهترین صبحانه برای بلغمی ها

همانطور که در بخش قبلی گفته شد، افرادی با مزاج بلغمی بهتر است از مصرف چای، قهوه و نسکافه برای صبحانه پرهیز کنند و یا مقدار آن را بسیار محدود نمایند. همچنین مصرف مواد لبنی برای افراد با مزاج بلغمی ممنوع است؛ مگر اینکه با مصلح ‌هایی که در بخش قبل گفته شد، مصرف شوند.

بلغم

رژیم لاغری برای بلغمی مزاج‌ ها

هر یک از طبع ها چنانچه مواد خوراکی مناسب مزاج خود را مصرف کنند و از مواد غذایی که آن ها سازگاری ندارد، دوری کنند؛ می‌‌ توانند به وزن ایده آل خود برسند. باوجود اینکه این مسئله نیازمند تلاش بسیاری برای کنترل رژیم غذایی است؛ اما می ‌توان آن را یک روش برای لاغری سریع بلغمی ها دانست به همین دلیل در یک رژیم لاغری برای بلغمی مزاج ‌ها، باید از تمام خوراکی‌ هایی که در بخش ‌های قبلی گفته شد، دوری کنند و یا آن را با مصلح خود مصرف نمایند. همچنین مصرف برخی از مواد غذایی برای لاغری سریع بلغمی ها مناسب هستند که می‌ توانند در رژیم غذایی روزانه خود داشته باشند.

بلغمی ها چه بخورند ؟!

گوشت شتر، گوسفند، کبوتر، سار و گنجشک
ادویه جات گرم شامل هل، دارچین، زنجبیل، زیره، زعفران، زنیان، سیر، موسیر و خردل
سبزیجاتی همچون کرفس، نعناع، ریحان، جعفری، ترخون و مرزه
انواع کلم
مارچوبه
گردو
قدومه شیرازی
لیمو ترش
گندم
نخود
کدو حلوایی

بلغم

سبک زندگی مناسب برای لاغری سریع بلغمی ها

در فصل زمستان و همچنین در مکان‌ های مرطوب، غلبه بلغم افزایش پیدا می ‌کند و برای همین مصرف غذاهایی که برای مزاج بلغمی مناسب نیست، باید بسیار محدود شود و حتما همراه با مصلح خورده شوند تا طبع مواد غذایی سرد، معتدل گردد. همچنین خوابیدن، پس از مصرف غذا، سبب تجمع بلغم در بدن می‌ شود؛ علاوه ‌بر این بهتر است وعده ناهار برای افراد با مزاج بلغمی، سبک باشد و به هیچ وجه پس از مصرف ناهار نخوابند.
چنانچه بلغم در بدن تجمع پیدا کند، طب سنتی استفاده از بادکش و روغن گرم را پیشنهاد می‌ نماید. می ‌توان با انجام هفت جلسه بادکش به پاکسازی خون از بلغم کمک نمود و انواع درد و رنج ناشی از تجمع بلغم را کاهش داد. همچنین در ناحیه ‌ای که به دلیل تجمع بلغم احساس درد زیادی وجود دارد؛ می‌ توان از ماساژ روغن گرم برای به جریان انداختن آن استفاده کرد.